Feiten & cijfers
Lichamelijke belasting kan leiden tot gezondheidsklachten. Ongeveer 30 procent van de ziekmeldingen in 2015 van medewerkers van 46 jaar en ouder betrof lichamelijke klachten. In de glastuinbouw zijn de volgende werkzaamheden belastend voor het lichaam:

• duwen en trekken van Deense karren en veilingkarren. Dit vraagt veel energie. Overbelasting kan leiden tot schouderklachten;
• repeterende handelingen (steeds dezelfde handeling verrichten): stoksteken, clippen en oogsten. Dit kan, zeker als het in een hoog tempo gebeurt, leiden tot klachten aan nek, arm en/of schouders;
• staand werk aan de lijn en knielend werken. Vaak of lang achter elkaar in een ongezonde houdingen werken geeft kans op (blijvende) klachten aan spieren, pezen, banden en gewrichten;
• fust tillen en dragen en tillen boven schouderhoogte. Elke dag veel tillen of dragen geeft een grote kans op (blijvende) rugklachten. Het is daarom belangrijk deze vorm van lichamelijke belasting zo veel mogelijk te beperken of in elk geval op een verantwoorde manier uit te voeren.

Hoe overbelasting voorkomen?
Allereerst is het van belang om inzicht te krijgen in de risico’s. De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) geeft hier inzicht in. In de arbocatalogus staat hoe u praktische maatregelen kunt treffen. Geef uw medewerkers voorlichting en instructie over de risico’s, dit geeft inzicht bij werknemers. Maak deze voorlichting aantoonbaar met presentielijsten en zie erop toe dat medewerkers ook op een juiste manier werken. Alleen vertellen volstaat niet volgens de Arbowet. Besteed extra aandacht aan oudere medewerkers en zwangeren.

Aan de slag

• Breng de risico’s in kaart en tref passende maatregelen met de risico-inventarisatie en -evaluatie.
• Tref maatregelen uit de arbocatalogus. In de arbocatogus zijn checklisten voor de dagelijkse praktijk opgenomen. Gebruik deze bij uw voorlichting en instructie.
• Houd in de planning rekening met de hoeveelheid medewerkers en de lichamelijke belasting van het werk. Zet zo nodig uitzendkrachten in.
• Geef medewerkers voorlichting en instructie over de risico’s en maak dit aantoonbaar.
• Besteed extra aandacht aan oudere medewerkers en zwangeren.
• Adviseer medewerkers het preventiespreekuur te bezoeken als zij klachten hebben door lichamelijke belasting. Als zij er te lang mee doorlopen kan langdurig verzuim ontstaan. Neem dit in het bedrijfsreglement op.

Welke hulpmiddelen heeft u tot uw beschikking

• Stigas heeft een reeks hulpmiddelen geselecteerd die de lichamelijke belasting kan verminderen. Kijk op www.stigas.nl bij arbeidsvriendelijke hulpmiddelen.
• Taakroulatie. Het overgrote deel van de werkzaamheden in de glastuinbouw bestaat uit een beperkt aantal taken: planten, gewasverzorging, oogsten en veilingklaar maken. De kans op klachten wordt minder groot als werknemers op een dag verschillende werkzaamheden uitvoeren. De afwisseling kan eenzijdig gebruikte spieren en pezen ontlasten. Taakroulatie vergroot de variatie in het werk en daarmee de motivatie van de medewerkers. Daarnaast zijn medewerkers breder inzetbaar. Soms vinden werkgevers het moeilijk om medewerkers andere werkzaamheden te laten verrichten omdat deze medewerkers al lang en met plezier dit werk doen. Houd er rekening mee dat als deze medewerkers mogelijk gaan uitvallen u daar voor een deel zelf verantwoordelijk voor bent.

Ondersteuning nodig?
Als de lichamelijke belasting in kaart is gebracht, kunnen er oplossingen worden gevonden en verbeteringen worden doorgevoerd. De komende jaren ligt er een grote uitdaging voor de sector om medewerkers inzetbaar te houden. Stigas kan u hierbij ondersteunen. Kijk voor meer informatie in de Arbocatalogus. Hier vindt u de afspraken terug die gemaakt zijn over lichamelijke belasting.

Speciale aanbieding: kosteloos een RI&E
Stigas heeft de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) totaal vernieuwd. Resultaat is een digitaal systeem dat eenvoudig en toegankelijk is en u motiveert en aanzet tot actie en verbetering. Vanaf september kunnen 75 bedrijven in de glastuinbouw zich aanmelden om kosteloos met deze nieuwe RI&E kennis te maken. U bent toe aan een nieuwe RI&E of een actualisatie van uw RI&E? Neem dan contact op met de Stigas Servicedesk: 085 – 044 07 00 (kies voor optie 1). Wees snel: wanneer u tot de eerste 75 geïnteresseerden behoort, kunt u de gemoderniseerde RI&E gratis doen.