Extra kosten door taxaties, onverwacht hogere rentepercentages, gebrek aan transparantie, tekortschietende communicatie, wisselende accountmanagers. De banken en vooral hun afdelingen Bijzonder Beheer (BB) hebben de afgelopen jaren nogal wat kritiek over zich heen gekregen.

Klanten voelen zich soms overvallen en zijn bepaald niet mals over de manier waarop banken met ondernemers in financiële nood omspringen. Het beeld van willekeur, extra kosten en onzekerheid kleeft aan Bijzonder Beheer. Uit recent AFM-onderzoek bleek dat vooral op het gebied van communicatie veel is te verbeteren. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft de handschoen opgepakt.

In een zogenoemde ‘Handreiking Bijzonder Beheer’ van de NVB staan tien punten, waarmee antwoord wordt gegeven op de vraag ‘Wat mag je van banken verwachten’. Centraal staat de verantwoordelijkheid van de bank om ondernemers duidelijke informatie te geven over de gang van zaken rond Bijzonder Beheer. De NVB stelt dat elke bank die informatie via de eigen website zou moeten aanbieden.

Onzekerheid en emoties
De handreiking is bedoeld als hulpmiddel voor de betrokken banken om de kloof tussen bank en ondernemer kleiner te maken. Voorzitter Nico van Ruiten van LTO Glaskracht Nederland is positief over het initiatief van de NVB: “Het is goed dat dit nu gebeurt. Ondernemers die in Bijzonder Beheer terechtkomen, hebben te maken met spanning, onzekerheid en emoties. Niet alleen zelf, maar ook hun gezin en omgeving. Daar past geen afstandelijke en eenzijdige opstelling bij van de bank, die de indruk wekt dat er alleen oog is voor kredietrisico’s en het belang van de bank. Daarover hebben wij het afgelopen jaar te vaak signalen gehad van onze leden en die hebben we ook besproken met de banken.”

Ondernemers weten meestal zelf ook wel wanneer de continuïteit van hun bedrijf in gevaar komt. Maar dan nog komt de overgang naar Bijzonder Beheer of het besluit tot bedrijfsbeëindiging vaak als een mokerslag. Volgens Van Ruiten overheersen bij ondernemers dan gevoelens van onrecht en machteloosheid. De handreiking vraagt onder meer om een cultuuromslag en een aangepaste werkwijze van de banken.

Ingrijpend proces
Banken dienen bij Bijzonder Beheer niet alleen hun afwegingen uit te leggen en klanten ‘mee te nemen’ in hun werkwijze. Van Ruiten: “Ze moeten zich realiseren dat Bijzonder Beheer een delicaat, ingrijpend proces is.” Hij hoopt dat de tien punten van de NVB goed doordringen in de bankwereld. Het is aan de individuele banken om dat in de praktijk ook waar te maken.

“Uit contacten met banken merk ik, dat ze zich lang niet altijd herkennen in de problemen die wij signaleren. Tegelijkertijd mag de bank van ondernemers een open, actieve houding verwachten. Met meedenken aan twee kanten, kom je vrijwel altijd tot een beter resultaat.” De handreiking bevat ook een oproep aan ondernemers om relevante zaken tijdig te melden en initiatieven te nemen die kunnen leiden tot een koerswijziging. En ondernemers moeten zich volgens Van Ruiten vrij voelen om een klacht in te dienen.

Goede uitleg
NVB-voorzitter Chris Buijink begrijpt dat ondernemers de overgang naar Bijzonder Beheer als ingrijpend ervaren: “Het gaat om een intensief traject en het vraagt veel tijd en inzet van de ondernemer. Juist dan is het belangrijk dat banken ondernemers goed meenemen in de werkwijze van Bijzonder Beheer en ook goed uitleggen waarom een bepaalde afweging wordt gemaakt. De handreiking vormt daarvoor een basis.”

Bekijk hier de handreiking en toelichting van NVB.