Toekomst elektrische flexibiliteit in de glastuinbouw niet rooskleurig

Grootschalige inzet van nieuwe kolencentrales en zonPV beïnvloeden de businesscase van WKK’s negatief. Netwerkkosten en energiebelastingen limiteren de inzet van Power to Heat en belichtingsflexibiliteit. Dit blijkt uit de studie van eRisk Group, die in opdracht van LTO Glaskracht Nederland is uitgevoerd.

De impact van de energietransitie die zich specifiek richt op de waarde potentie van de elektrische flexibiliteit van WKK’s, Power to Heat (PtH) en belichting in de glastuinbouw is onderzocht.

De belangrijkste conclusies van de studie zijn:

  • De situatie van glastuinbouw WKK’s verbetert niet op korte termijn en de potentiële waarde van de flexibele inzet van PtH en belichting blijft marginaal. Twee scenario’s zijn met name onderzocht, een scenario dat in hoofdlijnen het energieakkoord volgt (Green) en een meer business as usual scenario waarin fossiel een prominente plaats behoudt (BoomBust).
  • Grootschalige inzet van nieuwe kolencentrales, wind en zonPV beïnvloeden de business case van WKK’s negatief. In beide onderzochte scenario’s verbetert de huidige situatie van de glastuinbouw WKK’s niet substantieel en blijft de waardeontwikkeling marginaal. In het BoomBust scenario blijven de WKK’s draaien met een beperkte positieve marge. In het Green scenario behoudt flexibiliteit wel zijn waarde, maar veroorzaken de kolencentrales en de grootschalige inzet van zonne- en windenergie lage elektriciteitsprijzen. Dit leidt tot negatieve marges bij WKK’s als deze draaien voor de belichting. Vooral in het BoomBust scenario hebben kolencentrales een negatieve invloed op de inzet van WKK’s. In geen van de scenario’s ontwikkelen zich situaties die investeringen in WKK’s rechtvaardigen.
  • Netwerkkosten en energiebelastingen limiteren de inzet van PtH en belichtingsflexibiliteit waardoor het energiesysteem goedkope en duurzame flexibiliteit wordt onthouden. In beide onderzochte scenario’s is de waardeontwikkeling van PtH en belichtingsflexibiliteit marginaal. Zelfs in het Green scenario met een relatief hoge bruto marge is na kosten voor transport, energiebelasting en CO2 de netto marge te marginaal om investeringen in PtH te kunnen rechtvaardigen.
  • Het beeld voor 2030 is rooskleuriger. De omzet en de marge van WKK’s nemen toe. In het Green scenario zijn er enkele honderden uren met dermate lage elektriciteitsprijzen dat er beperkte kansen ontstaan voor PtH mits de kosten voor transport en energiebelasting worden beperkt.

Voor de studie is een scenarioanalyse uitgevoerd die op teeltniveau inzicht geeft in de ontwikkeling van de inzetbaarheid (in termen van draaiuren) en het rendement (in termen van euro’s) van WKK’s, Power to Heat (PtH) en belichting in de elektriciteitsmarkt voor de jaren 2020, 2025 en 2030. De analyse is gebaseerd op vijf teelten: onbelichte teelt met WKK, onbelichte teelt zonder WKK, tomaat belicht met WKK, sierteelt gemiddeld belicht met WKK en sierteelt intensief belicht met WKK. Gezamenlijk leveren deze clusters een totale capaciteit van 3.110MW WKK vermogen, 3.335MW Power to Heat mogelijkheden, en 2.720MW belichting bij een totaal teeltareaal van ruim 8300 hectare. De kassen zonder warmtebuffer zijn niet in de studie meegenomen. Bij de bepaling van de inzetparameters van de flexibele assets is uitgegaan van generieke aannames over de energievraag per teelt. Op basis van de inzetparameters en de aannames over de energievraag per teelt zijn de flexibele assets gemodelleerd en in het merit order model van eRisk Group (PPSGen) meegenomen. Vervolgens is onder twee eRisk Group toekomstscenario’s (BoomBust en Green) de waarde van de flexibele assets bepaald.

Glastuinbouw Nederland - © 2024