Laten we de achtergrond eens bekijken. Waarom vragen we als LTO Nederland om een gratis plaatsing van de RUB-middelen op de basisstoffenlijst? Past die basisstoffenlijst bij de ontwikkelrichting van plantgezondheid voor de tuinbouw? Het duizelt je soms van de verschillende lijsten en beoordelingen. Toch is het van groot belang dat snel duidelijk is welke stoffen tuinders mogen inzetten.

Als je iets afschaft moet je eerst kijken hoe de toekomstlijnen van plantgezondheid in de tuinbouw er uit komen te zien. Vooral in het kader van de doorontwikkeling van het veelbelovende Integrated Pest Management (IPM)-systeem. De eigen plantweerbaarheid speelt hierin een sleutelrol.

Doorgeslagen
Op de RUB-lijst staan stoffen en toepassingen die alleen kunnen worden ingezet met een gewasbeschermingstoelating. Het betreft echter stoffen waarvoor niemand een dure reguliere toelating aanvraagt. Toepassing van deze stoffen is  straks dus verboden. Voor zowel  conventionele als biologische telers vallen er dan IPM-toepassingen weg. Zijn wij dan niet veel te ver doorgeslagen?

De huidige RUB-lijst in Nederland bevat met name huis-,  tuin- en keukenmiddeltjes. Internationaal staan er bijvoorbeeld diverse kruidenmelange-achtige stoffen op. Stoffen die het microbioom rond een plant in evenwicht helpen houden zodat een ziekteverwekker niet de overhand krijgt. Dat zijn vaak goede schimmels en bacteriën, of samenstellingen daarvan. Ze maken de plant en zijn omgeving weerbaarder. De meeste van deze middelen zijn behoorlijk gewas- of zelfs cultivar-specifiek, en hebben dus maar een heel beperkte markt  in de kleine teelten die de glastuinbouw nu eenmaal kent.

Kostenpost
De basisstoffenwetgeving is te beperkend om toekomstige gewasbescherming c.q. plantversterking in met name de kleinere tuinbouwteelten te kunnen behouden. Voor toelating van basisstoffen is immers een uitgebreid dossier vereist en dat betekent een behoorlijke  kostenpost. Dit speelt in heel Europa. Zouden alle Europese paprika- en komkommertelers willen meebetalen voor de nu nog bestaande RUB-toepassing van bijvoorbeeld magere melk voor mesjesontsmetting op de EU-basisstoffenlijst?

Weerbaar telen heeft de toekomst en het door-ontwikkelen van IPM is waar we naar toe willen en moeten in de plantaardige sectoren. Het is wat de markt van ons vraagt: volhoudbaar en dicht bij de natuur telen met respect voor biodiversiteit

De toekomst van plantversterking en dus ook gewasbescherming  gaat over kennisdeling en transparantie. In die zin is het GRAS-systeem (Generally Recognized As Safe) in de Verenigde Staten een mooi voorbeeld van een transparant systeem dat al bestaat. Het is gebaseerd op risico voor mens, dier en milieu, in een onafhankelijke toetsing. Haalt een stof de criteria niet dan is alsnog een toelatingsaanvraag nodig als je ze wilt toepassen op gewassen. Een soort RUB-lijst 2.0.

Yoghurt
Joef Sleegers geeft in het Vakblad voor de Bloemisterij van 31 maart de situatie goed weer. Vooral ten aanzien van zijn laatste zin: Als hij yoghurt als ontbijt eet, omdát hij daarmee diarree wil bestrijden, dan is yoghurt voor de huidige wet een gewasbeschermingsmiddel. Hij is als gezonde eter in overtreding. Hij heeft immers géén toelating aangevraagd. Absurd toch?

Als je op risico baseert, heeft yoghurt geen toelating nodig. Naar verluidt kostte de procedure tot basisstof van het suikerproduct ERII € 1,2 miljoen. Past dat bij het doel wat we met die stoffen hebben, en wat kost een GRAS-lijst plaatsing? Is die afweging al gemaakt?