Met Het Nieuwe Telen in braam op weg naar toekomstbestendige teelt

Tijdens een bijeenkomst op 20 juli van de begeleidingscommissie onderzoek (BCO) vond de aftrap plaats van het project ‘Het Nieuwe Telen Braam’. De BCO kreeg een presentatie voorgeschoteld van Bart Jongenelen en Pim Kleeven, beiden van het ISFC in Horst, waarin de opzet en uitgangspunten van een onbelichte bramenteelt met de rassen Sweet Royella en Von werden besproken. Het project is een stap op weg naar een toekomstbestendige bramenteelt.

Teelt van bramen is beloftevol vanwege de productiviteit en huidige ontwikkelingen. Smaakrassen bieden mogelijkheden voor verdere groei van de markt en de glasteelt.
Braam is echter nog een onvolwassen teelt. Er is een behoorlijke kennisleemte rondom deze teelt. Teelttechnische kennisontwikkeling is de grondslag voor optimalisatie van de teelt op een energie-efficiënte manier. Traditioneel wordt er veel geteeld als bij aardbei, met grote DIF, maar met hogere etmalen voor de afrijping van fruit ten opzichte van aardbei. Braam leent zich qua gewasopbouw en spreiding voor teelt met RTR en minder DIF in vergelijking met traditionele aardbeienteelten. Daarnaast spelen lichtstress, waterstress en de gewasfotosynthese een complexere rol in het geheel dan bij aardbei. Deze kennis is onvoldoende voorhanden en biedt grote kansen voor optimalisatie en hebben in potentie een grote positieve invloed op de energiebehoefte van de teelt.

Energiezuinig concept
In dit project ligt de focus op de eerste grote stap in het verlagen van de energievraag. Implementatie van HNT staat voor braam nog in de kinderschoenen. Hierin zijn grote stappen te zetten in het energieverbruik. Om de bramenteelt onder glas perspectief te bieden is terugdringing van energieverbruik noodzakelijk. Hier liggen kennisleemten op de implementatie van HNT.
In de kasproef in een afdeling van 300 m2 wordt een energiezuinig concept voor braam ontwikkeld en gevalideerd. We gaan in dit project een najaars- en voorjaarsteelt bramen telen met 10 m3 gas en 10 kg per m2. In beide teelten wordt er dieper ingezoomd op de gewasreactie. Het is van belang om het gewas beter te begrijpen, om met deze kennis de bramenteelt verder te optimaliseren. De focus ligt hierbij op: de waterbalans; oorzaak van waterstress en de assimilatenbalans; de aanmaak (fotosynthese) en verdeling van assimilaten. Daarnaast wordt ook gekeken naar het ontstaan van lichtstress.

Dit project wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma vanuit het ministerie LNV en Glastuinbouw Nederland. Daarnaast leveren Fruitmasters, The Greenery, Delphy en Innovation Partners een bijdrage.

Henny van Gurp

Glastuinbouw Nederland - © 2024